ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΗΣΗΣ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟ ΠΙΚΡΟ * ΚΡΙΜΑ*

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ο μήνας της Μαρίας Δημητρίου

Tweety: Το Παλεύω Μέχρι Που Παλεύεται Και Όσο Μπορώ!!

Κ Ρ Α Κ ! ! !

Τον γέρο Σκρουτζ

τον γνώρισα στο σινεμά.

Ήταν το δώρο των γενεθλίων μου ,

μέσα Νοέμβρη,

εκεί προς τα μέσα

της δεκαετίας του ΄70 .

Η τηλεόραση δεν είχε μπει

ακόμη στο σπίτι μας,

αν και όλοι, συγγενείς και φίλοι ,

την είχαν ήδη μετατρέψει

σε ιερό βωμό της οικογενειακής εστίας.

Η έλλειψη όμως αυτή

στο δικό μου σπίτι

άφηνε σε μένα και τον αδελφό μου

περιθώρια για γοητευτικές εμπειρίες,

όπως αυτήν του σινεμά

με τη γλυκιά παρέα του πατέρα μου .

Αν και τα Χριστούγεννα

αργούσαν κομμάτι ,

μια ατμόσφαιρα προσμονής

γέμιζε ήδη τον αέρα της Αθήνας,

τις βιτρίνες της και

τις κινηματογραφικές της αίθουσες.

Ο τίτλος

* Το πνεύμα των Χριστουγέννων *

δεν μου έλεγε κάτι,

οι πατρικές εγγυήσεις όμως

για ένα * πολύ ωραίο έργο*

άφηναν πολύ...ελπιδοφόρες προοπτικές.

Από κείνη την πρώτη φορά

δε θυμάμαι τόσο

τα μηνύματα ή τους πρωταγωνιστές.

Στη μνήμη μου έχει μείνει

ακόμη η σκοτεινή μορφή

του τρίτου πνεύματος.

Του πνεύματος του μέλλοντος.

Φορούσε μια κουκούλα,

ήταν σιωπηλό και

μόνο με κινήσεις προειδοποιούσε

τον Σκρουτζ για την οικτρή καταληξή του.

Η σκηνή, που ο γέρο-τσιγκούνης

στέκεται μπροστά στο τάφο του

ήταν όντως επιβλητική ,

ιδίως μάλιστα τη στιγμή

που τραβάει την κουκούλα

του τρίτου πνεύματος και

αποκαλύπτει ένα απεχθές πρόσωπο

με άδεια μάτια,

ίδιος με κακό εφιάλτη

των παιδικών μου ονείρων.

Από τότε , το έργο

το είδα πάμπολλες φορές

με διαφορετικό καστ ηθοποιών.

Πάντα όμως περίμενα

τη σκηνή αυτής της αποκάλυψης.

Οταν έφτανε ,

πάντα είχα την τάση

να κλείσω τα μάτια,

αν και ποτέ δεν γεύτηκα ξανά

εκείνη την παιδική μου τρομάρα.

Αυτή η συχνή επανάληψη

με οδήγησε σταδιακά

στα υπόγεια μονοπάτια

του μυαλού του συγγραφέα ,

του Κάρολου Ντικενς.

Και από εμπειρία κατάλαβα

τι σημαίνει * αθάνατο έργο* .

Πολλές φορές αναρωτήθηκα :

Πως μένει τόσο ζωντανό

σα να γράφτηκε χθες,

ακόμη με γεμίζει

με φως η κατάληξή του,

τριάντα πέντε χρόνια μετά

την πρώτη μου εκείνη προβολή:

Τι διαχρονικό,

τι πανανθρώπινο έχει αγγίξει αυτή η ιστορία;

Ποιές θηλίτσες

με δένουν μ΄αυτή την ιστορία;

Υποψιάζομαι ,

πως η πρώτη, είναι

η επιστροφή του Σκρουτζ

στα εφηβικά σταυροδρόμια

των μεγάλων του αποφάσεων

και των λανθασμένων του επιλογών.

Εκεί, που νέος ακόμη, παλικαράκι,

αφήνει

το αγαπημένο κορίτσι

να φύγει από τη ζωή του ,

καθώς το κυνήγι της επιτυχίας

και του πλούτου έχει μαράνει

μέσα του κάθε ευαισθησία.

Εκείνο όμως που φέρνει δάκρυα

στα μάτια ,

είναι το ότι ο Σκρουτζ , γέρος πια,

παρατηρητής

της ίδιας του της ζωής,

ξαναβρίσκει κάτω απο τη στάχτη

των γηρατειών του

τη σπίθα της αλλοτινής του ζωής.

Ο Σκρουτζ είναι ακόμη ζωντανός.

Κάτω απο τη τσιγκουνιά του,

ένα *Αχ* τρεμοσβήνει ,

που τον κάνει να φωνάζει

στην ίδια την νεανική μορφή του :

* Τρέχα πίσω της ,

μην την αφήσεις να φύγει ,

δεν έχεις ζωή μακριά της *

Κανείς όμως δεν ακούει.

Α, όχι ! Δεν είναι ο Σκρουτζ

απλώς ένας ήρωας του Ντίκενς.

Είναι το δικό μας

πνεύμα του παρελθόντος ,

που μας απλώνει το χέρι

και μας γυρίζει στις στιγμές

των μεγάλων μας διλημμάτων.

Εκεί, που πια δεν έχουμε

άλλη ευκαιρία επέμβασης ,

ώστε να αλλάξουμε

τη ροή των πραγμάτων.

Εκεί, που η μνήμη των λαθών μας

δεν είναι μόνο βασανιστική ,

αλλά και ανίκητη .

Εκεί , που η λέξη * κρίμα*

δεν αφήνει τις πληγές να κλείσουν .

Το παρελθόν ,

η πιο σκληρή διάσταση του χρόνου.

Η ανέγγιχτη, η αναπότρεπτη ,

η διαρκώς παρούσα,

θέλουμε δε θέλουμε.

Θυμάμαι τώρα δα

εκείνη την παλιά ρώσικη ιστορία,

που ο Θεός,

μετά την δεύτερη παρουσία του ,

φωνάζει τον αποκαταστημένο πια

άνθρωπο κοντά του και

γλυκά του πιάνει το χέρι και

τον ρωτάει :

Πες μου, παιδί μου,

απ όλες τις πληγές,

που σου προκάλεσε

εκείνη η πρώτη σου αμαρτία,

ποια ήταν η πιο πικρή;

Κι ο άνθρωπος ,

σκύβοντας το κεφάλι, σιγανά ,

αλλά χωρίς να διστάσει, απαντάει :

Η μνήμη, Κύριε, η μνήμη.

Η δεύτερη μικρή θηλίτσα ,

απ οπου κρέμεται ,

σε μια γωνιά της ψυχής μου,

η ιστορία αυτή,

είναι το άνοιγμα της ματιάς

του Σκρουτζ σε αυτά,

που συμβαίνουν στο παρόν.

Γνώριζε μόνο τα κιτάπια με τις λίρες του.

Ολος ο κόσμος του ήταν

τυλιγμένος σε μικρά μασούρια.

Και ξαφνικά ,

ένα πολύ πλατύτερο παρόν

του αποκαλύπτεται.

Και στο παρόν αυτό,

ένας θάνατος ετοιμάζεται .

Ο Τιμ,

το ανάπηρο παιδάκι

του υπαλλήλου του , θα πεθάνει.

Στο παγωμένο του γραφείο ,

όλα τα παιδάκια είναι

για τον Σκρουτζ άχρηστα στόματα,

όπως είναι σήμερα για μας

κάποιες μελαμψές φιγούρες

των φαναριών,

των υπαίθριων παζαριών

και των δελτίων ειδήσεων.

Τώρα όμως,

την ώρα της επίσκεψης

του πνεύματος του παρόντος,

το παιδάκι παίρνει όνομα.

Το λένε Τιμ.

Και ο επικείμενος θάνατος

του Τιμ είναι αβάσταχτος.

Ο γέρο-φίλος μας συντρίβεται.

Πες μου , θα πεθάνει;

ρωτάει το πνεύμα.

Κι εκείνο, ειρωνικά

Τι σε νοιάζει ;

του απαντάει ,

ένα άχρηστο στόμα λιγότερο.

Και τότε,

κάτω απο τα σεντούκια με τις λίρες,

πίσω απο τα τεφτέρια

με όσους του χρωστάνε,

ο Σκρουτζ και εγώ μαζί του ,

ξαναβρίσκουμε μια καρδιά

που ακόμη μπορεί και νοιάζεται .

Χρόνια τώρα,

κάθε φορά που η ταινία αυτή

διεκδικεί ένα νέο χώρο

στην καρδιά μου,

οι οθόνες,

την ώρα της επίσκεψης

του πνεύματος του παρόντος,

γεμίζουν από τον ήχο

ενός * κ ρ α κ * ,

εκείνου του ευλογημένου *κρακ*

της συντριμμένης καρδιάς,

που ξαναβρίσκει το φυσικό της.

Το * κρακ* αυτό τρυπάει την οθόνη

και με βρίσκει

στο κέντρο της καρδιάς μου ,

της πέτρινης καρδιάς μου,

που ποτέ δε θέλει να είναι σκληρή

και που ελπίζει ,

στο βάθος της,

στο βαθύτατο βάθος της,

να έχει μείνει ζωντανή

μία σπίθα της άγιας συμπόνιας.

Δακρύζει ο Σκρουτζ για τον Τιμ

και ακούω τη δική μου φωνή

να ενώνεται με τη δική του :

ΘΕΛΩ ΚΙ ΕΓΩ ΝΑ ΝΟΙΑΖΟΜΑΙ ,

ΘΕΛΩ ΚΙ ΕΓΩ ΝΑ ΣΥΜΠΟΝΑΩ,

ΔΕΝ ΑΝΤΕΧΩ ΑΛΛΟ

ΚΛΕΙΣΜΕΝΟΣ ΕΔΩ ΜΕΣΑ.

Η τρίτη θηλίτσα

δεν είναι το πνεύμα του μέλλοντος,

που ίσως περίμενες.

Πάντα οι σκηνές με αυτό

το τρίτο πνεύμα ήταν

στην παιδική μου ματιά

γεμάτες μελαγχολία και απειλή.

Η βουτιά του στο κενό ,

καθώς ανοίγει ο δικός του τάφος,

εκείνες οι βαριές αλυσίδες,

που τυλίγουν τον Σκρουτζ

σε ένα παγωμένο τόπο...

Με το μυαλό μου τις έσπρωχνα

για να τελειώσουν γρήγορα.

Η ψυχή μου πάντα ζήταγε ,

ακόμη ζητάει,

το ξημέρωμα,

όταν ο εφιάλτης έχει τελειώσει.

Πάντα, μα πάντα,

με δύο δάκρυα στα μάτια,

επιστρέφω σε εκείνο

το ξημέρωμα των Χριστουγέννων ,

που ο Σκρουτζ

με το άσπρο νυχτικό και τις παντόφλες

τρέχει πάνω στο φρέσκο χιόνι,

φωνάζοντας :

Δεν είναι αργά , ακόμη ζω, ακόμη ζω !

Αυτή είναι η τρίτη και

η πιο φωτεινή μου θηλίτσα.

Χρόνια τώρα

κολυμπάω με άφατη χαρά

σε αυτή τη θάλασσα

της ολοκληρωτικής αλλαγής,

του αναποδογυρίσματος

όλων των δεδομένων της ιστορίας,

που φέρνει η σκηνή αυτή.

Δε νομίζω να έχω ποτέ

συνειδητοποιήσει πιο έντονα

απ ότι στο σημείο αυτό της ταινίας ,

ΤΟ ΔΩΡΟ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ,

αυτού του χρόνου

που περιμένει

το * κρακ * της καρδιάς μας ,

για να μας δώσει

τα κλειδιά του παραδείσου,

ήδη από εδώ,

από τούτη τη ζωή.

Είναι και κάτι ακόμη :

ο Σκρουτζ το πρωί των Χριστουγέννων,

μας παίρνει από το χέρι και

μας τραβάει στην τρέλα της φρέσκιας,

της παρθενικής,

της ξαναγεννημένης αγάπης του,

στην τρέλα της ευγνωμοσύνης του ,

για τη δεύτερη ευκαιρία

που του δίνεται,

στην σαλότητα της ελευθερίας

απο τα περίεργα βλέμματα

των άλλων, που τον βλέπουν

να τρέχει σαν τρελός και να φωνάζει .

Τρέχει σα παιδί

στους παγωμένους δρόμους,

γελάει και κλαίει μαζί,

φιλάει και εύχεται

όποιον συναντάει,

δίνει λίρες σε εκείνους

που μόλις το περασμένο βράδυ

πέταξε έξω ,

μπαίνει απρόσκλητος

στο σπίτι του ανιψιού του

και γίνεται το κέντρο της χαράς

στη Χριστουγεννιάτικη γιορτή.

Και το θαύμα :

Η αγάπη του δεν είναι

ένα χυμένο υγρό

σε μια στιγμή παροξυσμού.

Είναι ένα καλοκουρδισμένο μηχανάκι,

που θέτει στόχους και μέθοδο

να τους υλοποιήσει .

Θυμάστε;

Στέλνει στον υπάλληλό του

τη μεγαλύτερη γαλοπούλα,

αναλαμβάνει τη θεραπεία του Τιμ,

τόσα εκεί, έτσι εδώ.

Η δομή του μυαλού του,

τα ταλέντα του,

το επιχειρηματικό του δαιμόνιο,

όλα όσα είχαν επιστρατευτεί

για να λαδώνουν τη μηχανή

της μιζέριας και της καρμιριάς του ,

μεταμορφώνονται τώρα

σε εργαλεία

μιας ολοκληρωτικής και

έμπρακτης αγάπης και μοιρασιάς.

THE END , γράφει το πανί.

Τα φώτα ανάβουν

κι οι θεατές αναρωτιούνται

αν θα δεχθούν και φέτος

την επίσκεψη των τριών πνευμάτων,

την τριπλή θεόσταλτη δωρεά

της κάθαρσης

απο τα λάθη του παρελθόντος,

της αυτογνωσίας του παρόντος

και της μεταμόρφωσης

μιας ζωής χωρίς τέλος.

Τα τρία δικά μου πνεύματα

με επισκέπτονται και εμένα

κάθε χρόνο

το βράδυ των γενεθλίων μου ,

εκεί, στα μέσα του Νοέμβρη.

Πολλοί ξεχνούν τα γενέθλια μου.

Πολλές φορές, ακόμη και εγώ ο ίδιος.

Εκείνα ποτέ.

Οι γονιοί μου και εκείνα, ποτέ.

Πάντα έρχονται, μαζί και τα τρία.

Παρελθόν,

παρόν και

μέλλον

με δώρο δυο κουβέντες το καθένα.

Κάθε χρόνο ακούω τα ίδια λόγια ,

τα λόγια ,

που ακόμη δεν τα έχω βαρεθεί :

Εσφαλες άπειρα κι έχασες σωρό τις ευκαριίες ,

μου λέι το πρώτο.

Κοίτα τι συμβαίνει γύρω σου ,

δε ζεις μόνος, μην κρύβεσαι ,

μη φοβάσαι να συμπονέσεις ,

μου λέει το δεύτερο.

Και το τρίτο :

Ακόμη ζεις. Το παρελθόν σου συχώρα το .

Ακόμη ζεις. Το παρόν σου άρπαξε το .

Ακόμη ζεις. Το μέλλον είναι στο χέρι σου.

Μα μην ξεχνάς :

Ανθρωποι και Θεός,

αυτός που όπου να΄ναι γεννιέται,

περιμένουν ανυπόμονα

το * κ ρ α κ * της καρδιάς σου.

Εκείνη τη στιγμή,

εκείνη ακριβώς τη στιγμή ,

έρχεται πάντα το ξημέρωμα.

.....................................................

ΕΓΡΑΨΕ Ο ΗΛΙΑΣ ΛΙΑΜΗΣ ,

ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΑΙΡΟΥ .

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΕΛΙΔΕΣ

ΕΝΟΣ ΚΡΥΜΜΕΝΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ .

Εικαστική δημιουργία (εικόνα)

του Νεκταριου Μαμαη.

Η ΜΑΡΙΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΝΕΑΡΟ ΚΟΡΙΤΣΙ

25 ΧΡΟΝΩΝ ,

ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΚΟΜΗ ΖΩΝΤΑΝΗ

ΚΑΙ ΠΑΛΕΥΕΙ ΟΣΟ ΜΠΟΡΕΙ

ΑΣ ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΟΥΜΕ

ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ

ΝΑ ΤΗΝ ΑΦΗΣΟΥΜΕ

ΝΑ ΑΚΟΥΣΕΙ

ΤΟ * ΚΡΑΚ *

ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΜΑΣ ..........